Elden maaş ödeyen patrona hapis cezası geliyor

İş Kanununa göre, işverenler çalıştırdıkları işçilere maaş ödemelerini banka aracılığıyla yapmak zorundadırlar. 

İstisna olarak Türkiye genelinde 10’dan az çalışanı olan işyerleri. Savunma Sanayi Güvenliği Kanunu kapsamında tesis güvenlik belgesine sahip işyerleri. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında bulunan gizlilik dereceli tesislerdeki işyerleri. Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu kapsamında işçi çalıştırılan işyerleri maaş ödemelerini bankadan yapmak zorunda olmayanlar işyerleridir. Bunlar dışında kalan tüm işverenler işçi maaşlarının tamamını banka üzerinden ödemek zorundadır.

Konuda çoğunluğu ilgilendiren önemli husus 10 işçi sınırlaması. Yani on ve üzerinde işçi çalıştırılan işyerlerinde işçilere yapılan ödemeler mutlaka banka aracılığıyla yapılmak zorundadır. Bu kurala uymayan işverenlere çeşitli cezalar vardır.

İşverenlerin ödemelerini banka aracılığıyla yapmaması ve bu durumun tespit edilmesi halinde işçi başına 153 TL idari para cezası öder.

Fakat yaptırımlar bununla da kalmıyor ve işverenleri bekleyen farkında olmadıkları bir hapis tehlikesi de var. 

Şöyle ki; birçok işveren işçilerine asgari ücretten yüksek maaş ödemelerine karşın SGK’ya asgari ücretli çalışan olarak bildirmekteler. Bunun için de bankaya asgari ücret kadar kısmını yatırıp maaşın kalan geri kalan kısmını da elden işçiye ödemekteler. Dolayısıyla ücret bordrolarında da işçi ücretini asgari ücret olarak göstermekteler.

Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesine göre sigortalıların ücretlerinin eksik gösterilmesi halinde işverene gelir idaresi tarafından vergi ziyaı cezası, uygulanır. Vergi ziyanında hem hazine gelir kaybına uğratıldığı hem de kamu düzenini bozma gerekçeleriyle maddi cezaların yanı sıra hürriyeti bağlayıcı cezalar da uygulanmaktadır.   Söz konusu ücret bordrosu muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olarak tanımlanıyor. Bu durumda da işverenler hakkında 1,5 ila 3 yıl arasında hapis cezası öngörülüyor.

Ayrıca SGK tarafından da idari para cezası kesilir ve eksik ödenen vergi ve primler geriye dönük olarak faiziyle tahsil edilir. 

Sonuç olarak 10’dan fazla işçi çalıştıran işverenlerin banka kanalıyla yapacakları ödemelerde ücretin tümünü bankaya yatırmaları, elden ödeme yapmamaları ve ücret bordrosunu da gerçeğe uygun düzenlemeleri gerekiyor. Yoksa sonuçları ağır olabilir.